Dole: ‘Evropljani u Butmiru daju srpskim separatistima ono što je Miloševiću u Dejtonu odbijeno!’
Obamina administracija se pridružila planu Evropske unije koji u suštini jača srpski entitet u Bosni umjesto da joj pomogne u konsolidaciji na putu ka evropskim integracijama, piše u “Wall Street Journalu” bivši kandidat republikanaca za predsjednika SAD Bob Dole.
Kada je saopšteno da je Barack Obama dobio Nobelovu nagradu za mir, Nobelov komitet je pohvalio njegov doprinos u sprečavanju klimatskih promjena, takođe da otkako je preuzeo funkciju “multilateralna diplomatija ponovo dobija centralno mjesto” i “dijalog i pregovori” postaju najpoželjniji instrumenti za riješavanje koflikata.
Takvi stavovi izazivaju zabrinutost kod mnogih posmatrača, uključujući i Boba Dola, koji vjeruju u američku posebnost i koji se slažu sa stavom bivše državne sekretarke Madeline Albright da su SAD “nezamenljiva nacija”.
“Očuvanje i odbrana naših vrijednosti kod kuće i njihova promocija u inostranstvu je ključna za zaštitu američkih nacionalnih interesa. Drugi, prije svega protivnici amerčke intervencije u Iraku – protive se ovom stavu i pozdravljaju promjenu politike u odnosu na Bushovu za koju su smatrali da unosi previše žestine i pretjerivanja”, piše Bob Dole.
Međutim, očigledno je da multilateralizam nije uvijek najbolji pristup i stav da su SAD samo jedna među mnogim drugim jednakim državama ne uzima u obzir posebnu ulogu koju Washington može da igra na svjetskoj pozornici.
“To nigdje nije tako očigledno kao u slučaju Bosne, koja je početkom 1990-ih bila napadnuta i na ivici uništenja. Kako se situacija pogoršavala, SAD su sve više ostajale po strani, a Evropa je preuzela glavni teret suočavanja sa krizom. Govoreći pred Evropskom komisijom, luksemburški ministar inostranih poslova je izrekao “Svanulo je dan Evrope”. Nažalost, to je bilo vrijeme pasivnosti i izostanka akcije i pretvorio se u godine pokolja i najvećeg genocida u Evropi od Drugog svijetskog rata. To je zaustavljeno tek intervencijom NATO koju su predvodile SAD”, podsjeća Dole.
“Bosna je i sada izložena prijetnji. Ovoga puta nije riječ o brutalnosti ili genocidu, već suprilnijoj opasnosti – mogućnosti slabljenja države do nivoa njenog raspada, prepuštanju njenih naroda da žive u separatnim, etničkim enklavama, gubljenju nade u demokratski razvoj i legalizovanju ultranacionalizma. To se ne dešava na bojlnom polju, već za pregovaračkim stolom zato što umjesto jačanja moći države i uključivanja jogunastih bosanskih Srba u Bosnu – predstavnici Evropske unije koje predvodi bivši visoki međunarodni posrednik u ovoj zemlji Carl Bildt i dalje se oslanjaju na Dejtonski sporazum. Prijedlog SAD i Evropske unije koji je nedavno predočen političarima u BiH neodrživ je iz dva razloga. Prvo, predviđa da skoro sva državna imovina pripadne entitetima u BiH. To će oslabiti centralnu državu i ojačati entittete. Slobodan Milošević, arhitekta genocida u Bosni, nastojao je da ugradi tu odredbu i u Dejtonski sporazum, ali je bio osujećen. Pravo srpske parlamentarne manjine da sa 22 posto glasova stavi veto na svaku odluku za koju smatra da je u suprotnosti sa “nacionalim interesom”, koje je do sada upotrebljeno nebrojeno puta – onemogućilo je državu Bosnu da usvoji ključne zakone. Evropska komisija je 14 oktobra u svojm izvještaju zaključila da je entitetsko glasanje ključna prepreka za razvoj Bosne, ali ništa ne čini da promjeni to stanje”, ocjenjuje Bob Dole.
Na zaprepaštenje mnogih u Bosni, SAD podržavaju plan EU. Kao i mnogi drugi u svijetu, i građani BiH gledaju na Obamu sa nadom. Na kraju krajeva, njegov potpredsjednik Biden je bio među najaktivnijim u rušenju Miloševića. Suprug državne sekretarke Hillary Clinton, je kao američki predsjednik intervenisao kako bi spriječio pokolj u Bosni. Građani ove zemlje se nadaju da nakon godina izostanka reformi, Obamina administracija preduzeti odvažne mjere u cilju stabilizacije Bosne i regiona u cjelini.
Umjesto toga, Obamina administracija se pridružila planu Evropljana koji će imati suprotan efekat. Stiče se utisak da Bijela kuća smatra da će jačanje srpskog entiteta u Bosni umanjiti mogućnost da se on odvoji i postane dio Velike Srbije. Međutim, to će samo ohrabriti srpske separatiste. Predloženi paket samo će biti opravdanje za višegodišnju nacionalističku kampanju Milorada Dodika u cilju slabljenja i podrivanja Bosne a što će samo podstaći dalju nestabilnost.
Kao što je jedanput bila spašena, Bosni je i sada prijeko potrebna pomoć kako bi opstala kao prosperitetna i demokratska zemlja. Dole zato traži od Obamine administracije da je ne žrtvuje zarad multilateralizma, dijaloga ili nekog drugog principa. On upozorava da bez preuzimanja američkog liderstva, Evropljani mogu dovesti do kraja države Bosne i Hercegovine.
rse