UN osuđuje ‘ratne zločine’ u Gazi

Izrael se u izvještaju optužuje za smišljenu upotrebu ‘nesrazmjerne sile’ tokom trosedmične vojne operacije u decembru 2008. i januaru 2009. godine.

Palestinske grupe se u istom dokumentu osuđuju zbog raketnih napada, koji su, prema Izraelu, i dovele do ofanzive.

Palestinci i organizacije za zaštitu ljudskih prava navode da je tokom sukoba poginulo 1.600 stanovnika Gaze, dok je prema podacima Izraela broj poginulih 1.166. Tokom sukoba ubijeno je troje izraelskih civila i deset vojnika.

Izrael, koji je odbio da sarađuje s timom za utvrđivanje činjenica UN-a, ocijenio je izvještaj kao “očigledno jednostran”.

Istraga koju je vodio južnoafrički sudija Richard Goldstone otkrila je dokaze koji su “indikacija ozbiljnog kršenja međunarodnih normi ljudskih prava i međunarodnog zakona od strane Izraela tokom sukoba u Gazi”, navodi se u izvještaju UN-a. Izrael je također preduzeo akcije “koje se mogu izjednačiti s ratnim zločinima, a moguće i zločinima protiv čovječnosti”.

Izraelske operacije su, kako piše u dokumentu, “u svim svojim fazama pažljivo planirane kao smišljeno nesrazmjeran napad, sa ciljem da kazni, ponizi i terorizira civilno stanovništvo”.

 

Vojne operacije protiv civila Gaze

Izveštaj optužuje Izrael da je uoči sukoba nametnuo “blokadu koja se može izjednačiti s kolektivnom kaznom”.

“Izraelska vojna operacija bila je usmjerena protiv naroda Gaze kao cjline”, navodi se u dokumentu.

Izrael mora biti smatran odgovornim za svoje akcije tokom rata, kaže se u izvještaju, čime se nagovještava da bi sukob mogao biti prijavljen Međunarodnom krivičnom sudu.

U izvještaju se također kaže da postoje dokazi da su i palestinske grupe počinile ratne zločine i moguće zločine protiv čovječnosti, svojim iznova započinjanim raketnim i minobacačkim napadima na Izrael. Lansiranjem raketa koje “ne mogu biti precizno naciljane ka vojnim metama” krši se osnovni princip poštede života civila, piše u dokumentu.

“Kada nije određena vojna meta, a rakete i minobacačke granate se ispaljuju na civilna područja, to predstavlja smišljen napad na civilno stanovništvo”, kaže se u dokumentu.

Izvještaj poziva da se smjesta oslobodi Gilad Shalit, izraelski vojnik zarobljen u palestinskom upadu 2006. godine koji je potom odveden u Gazu.

Izraelske i palestinske vlasti podjednako se optužuju za način postupanja prema vlastitim civilima tokom sukoba.

Izraelsko saslušavanje političkih aktivista i represija nad kritikom ponašanja vlasti značajno su doprinijeli političkoj klimi u kojoj se iznošenje drugačijeg mišljenja ne toleriše.

Također, osuđuju se navodna “arbitrarna hapšenja” i “vansudska pogubljenja” Palestinaca od strane vlasti u Gazi i na Zapadnoj obali.

Portparol izraelske vlade Mark Regev izjavio je kako je izveštaj “rođen u grijehu” i da je istraga vođena bez mandata.

Vlasti u Gazi i na Zapadnoj obali sarađivale su s misijom UN-a, ali je Hamas, koji kontroliše Pojas Gaze, također odbacio izvještaj kao “politički, neizbalansiran i nepošten”.

Ismael Ridvan, visoki zvaničnik Hamasa u Gazi, je izjavio da izvještaj “stavlja u istu ravan one koji su činili zločine i one koji su pružali otpor”.

Richard Goldstone odbacio je ove tvrdnje, rekavši da oni koji su pošteno opredijeljeni treba da pročitaju izvještaj do kraja i tek onda istaknu u čemu je propustio da bude objektivan ili je bio pristrasan.

Dokument na 574 strana preporučuje da se od vlasti u Izraelu i u Gazi zatraži da spovedu istragu o navodima i da o tome izvijeste Savjet bezbijednosti u roku od šest meseci.

Izraelska vojska insistira da su se njene trupe ponašale u skladu sa zakonom tokom sukoba.
Izraelska vlada kaže da je sprovela više od 100 istraga povodom navoda o zloupotrebama od strane svojih vojnika gdje je većina je odbačena kao “neosnovana”, ali samo 23 krivične tek treba da se sprovedu.

Izrael je ponovio svoju privrženost da “u potpunosti postupa u skladu s međunarodnim zakonom i istraži bilo kakve tvrdnje o prijestupima od strane izraelskih snaga.”

Kompletan izvještaj zasnovan na 188 intervjua, više od 10.000 stranica dokumentacije, 1.200 fotografija i drugog materijala bit će predstavljen Savjetu za ljudska prava UN krajem ovog mjeseca.

Osam mjeseci nakon sukoba, na području Gaze je malo toga obnovljeno zbog oštre izraelske blokade kojom je zabranjeno da u enklavu uđe bilo šta osim osnovnih životnih potrepština.
Zvanični cilj blokade je da se oslabi rukovodstvo Hamasa, ali humanitarne agencije kažu da je njena jedina svrha kažnjavanje civilnog stanovništva.

 

IslamBosna.ba