Turska: Doživotna robija neprikosnovenim generalima
IslamBosna.ba-Krivični sud Turske donio je danas presudu prema kojoj su na doživotnu kaznu zatvora osuđena dvojica generala, ključnih aktera krvavog vojnog udara 1980.godine. radi se o generalima Kenanu Evrenu (96), bivšem načelniku Generalštaba turske armije i sedmom predsjedniku Republike Turske kao i generalu Tahsinu Šahinkaju (88), bivšem načelniku turskih vazduhoplovnih snaga. Oni su osuđeni na osnovu člana 146. Krivičnog zakona koji tretira „zločine učinjene prema državnom sistemu.“ Presuda je u prepunoj sudnici dočekana pljeskom.
Inače, sve do 2010. godine bilo je nemoguće ikome suditi za ove zločine jer je u Ustavu postojao član koji je sprječavao suđenje zbog vojnog puča. Ustavnim promjenama iz te godine, ovaj član je izbrisan te su se stekli uslovi da i „nedodirljivi“ generali budu izvedeni pred lice pravde trideset godina nakon zločina koji su počinili.
Slučaj protiv Evrena, koji već decenijama živi na obali Egejskog mora, bio je dio poteza premijera Tajjipa Erdoana da prekine dominaciju oružanih snaga u politici. Generali, poznati kao “paše”, svrgli su četiri vlade s vlasti između 1960. i 1997. Stotine drugih službenika su u zatvoru nakon istrage poznate kao “Ergenekon” i “Sledgehammer”. Vojska je također isključena iz državnih tijela koja su vršila utjecaj na politiku, posebno nakon puča iz 1980.
Oba generala nisu bila u stanju pratiti suđenje zbog zdravstvenih problema, tako da je Kenan Evren (96) suđenje pratio iz vojne bolnice u Ankari, a Tahsin Šahinkaj iz vojne bolnice u Istanbulu.
Oni su proglašeni krivim zato što su u septembru 1980. godine svrgnuli civilnu strukturu vlasti u Turskoj i preuzeli upravu državom. Stavili su tadašnji ustav van snage, da bi dvije godine kasnije nametnuli vojni ustav koji je ograničio civilnu vlast, vojsci dao velika ovlaštenja, kao i dominaciju nad političkom situacijom u zemlji. U toku tri godine, koliko je vojna hutna vladala zemljom privedeno je više od 650 hiljada ljudi, 230 hiljada je izvedeno pred sud, pedeset njih je pogubljeno, a u zatvoru zbog torture i zlostavljanja je umrlo još 299 osoba, dok su desetine hiljada Turaka bili prinuđeni potražiti spas izvan zemlje. Ovo je najkrvaviji vojni puč u historiji Turske.
IslamBosna.ba
