IslamBosna.ba- U junu 1967. godine tokom Šestodnevnog rata, izraelska vojska okupirala je palestinski grad el-Halil/ Hebron na jugu Zapadne obale, zajedno s ostalim okupiranim područjima. Naredne godine, grupa jevrejskih fundamentalista iznajmila je sobe u hotelu u prometnoj ulici u centru el-Halila odbijajući da ode sve dok izraelske vlasti se ne slože da se uspostavi naselje Kiryat Arba na brežuljku sjeveroistočno od grada. U narednim godinama osnovano je nekoliko drugih naselja u i oko el-Halila, uključujući i četiri u centru grada. Oni su bili i ostali naseljeni nekim od najekstremnijih, najnasilnijih i najnaoružanijih naseljenika na okupiranim područjima, a veći dio njih je rođen u Sjedinjenim Američkim Državama.
Veliki broj naseljenika je naselio el-Halil zbog ranije jevrejske prisutnosti u gradu i vjerskog značaja grada, među kojima je i Ibrahimi džamija, koja je također poznata i kao Pećina patrijarha, u kojoj su navodno sahranjena sva tri patrijarha i njihove supruge (matrijarsi): Avram i Sara, Isak i Rebeka, i Jakov i Lija. Veliki broj naseljenika el-Halila sebe smatra ‘povratnicima’.
Godine 1983., dr. Baruch Goldstein, ortodoksni Jevrej rođen u Brooklynu, SAD, preselio se u Izrael i kao doktor se pridružio izraelskoj vojsci. Prije doseljavanja, Goldstein je bio član Jevrejske obrambene lige, virulentno rasističke anti-arapske militantne grupe koju je osnova bruklinski rabin Meir Kahane, koja je kasnije proglašena terorističkom organizacijom u SAD-u. Godine 1981., Goldstein je napisao pismo uredniku New York Timesa u kojem je naveo: “Surova stvarnost je da ukoliko Izrael želi da spriječi probleme koji se danas dešavaju u Sjevernoj Irskoj, on mora odlučno djelovati kako bi uklonio arapsku manjinu sa svojih granica”.
Nakon odsluženog vojnog roka, Goldstein se naseljava u Kiryat Arbi gdje postaje lokalni vjećnik Kahanove Kach stranke i šef njegove kampanje za izraelski parlament. Goldstein je bio poznat zbog svojih antiarapskih pogleda. Prema njegovim kolegama, on je čak odbijao da liječi pacijente Arape, čak i ranjene izraelske vojnike. Uprkos tome što je bio poznat po ekstremizmu, Golstein je ostao rezervni kapetan u izraelskoj vojsci.
U septembru 1993. godine, izraelska vlada i Palestinska oslobodilačka organizacija (PLO) su potpisali prvi u nizu sporazum koji je poznat kao Sporazum iz Osla koji je predstavljao veliki pomak u izraelskoj politici, koja je ranije odbijala bilo kakve pregovore sa PLO.
Sporazum je predvidio stvaranje jedne Palestinske vlasti. Palestinska vlast je po tom sporazumu trebala dobiti odgovornost za upravu na teritoriji pod svojom kontrolom. Sporazum je predviđeno povlačenje izraelskih vojnih snaga sa područja buduće Palestinske autonomije iz Pojasa Gazze i Zapadne obale.
Uprkos sporazumu premijer Izraela, Yitzhak Rabin je nastavio izgradnju naselja, iako je obećao SAD da će obustaviti izgradnju. Sporazum iz Osla je razbjesnio izraelsku desnicu, uključujući i Goldsteina.
Političari, uključujući buduće premijere Benjamina Netanyahua i Ariela Sharona, podgrijali su plamen nasilja nad Palestincima i Izraelcima koji su poput Rabina zagovarali pregovore sa PLO. Došlo je do stvaranja otrovne atmosfere koja je na kraju dovela da jevrejski ekstremista Yigal Amir, koji se divio Goldsteinu, ubije Rabina.
U oktobru 1993. godine, nakon serije ranijih ometanja, Goldstein je prosuo kiselinu na sedžade u Ibrahimi džamiji, praveći ogromne rupe na njima te je napao šestoricu vjernika unutar džamije. Dana 18.oktobra, predstavnici muslimanske zajednice pisale su premijeru Rabinu upozoravajući ga na ‘opasnost’ koju predstavlja Goldstein, dodajući: “Na ova svakodnevna kršenja prava u Ibrahimi džamiji ne možete ostati nijemi”. Rabinov ured nije odgovorio, a izraelske vlasti nisu preduzele nikakve akcije.
U rano jutro 25. februara 1994. godine, Goldstein noseći vojnu uniformu i naoružan automatskom puškom “Galil”, prošao je pored izraelskih vojnika na kontrolnom punktu i ušao u Ibrahimi džamiju. Bilo je to za vrijeme ramazana i na namazu unutar džamije nalazilo se oko 500 vjernika. Prema izvještaju, kada je ušao unutar džamije, Goldstein je posmatrao scenu i čekao da se vjernici okrenu prema Kibli i padnu na sedždu prije nego što je počeo pucati.
Njegov plan je bio da ubije što je više moguće ljudi.
Dvadesetdevet Palestinaca je ubijeno a oko 150 ranjeno prije nego što su Goldsteina opkolile preživjele žrtve i tukle ga do smrti. Prema izvještaju New York Timesa, najmanje jedan Palestinac je upucan i ubijen od strane izraelskih vojnika koji su se nalazili ispred džamije kada su vjernici u panici pokušali da pobjegnu na sigurno.
U građanskim nemirima koji su izbili širom okupiranih teritorija, izraelski vojnici su ubili više od 20 Palestinaca i ranili na stotine drugih.
Masakr je izazvao međunarodno zgražanje i osudu. Vijeće sigurnosti UN je donijelo Rezoluciju 904 bez glasanja, pozivajući da se ‘preduzmu mjere koje će garantovati sigurnost i zaštitu palestinskih civila širom okupirane teritorije”, Rezolucija 904 je rezultirala je do formiranja Privremene međunarodne prisutnosti u Hebronu (TIPH) koja je trebala da štiti palestinsko stanovništvo. Međutim, Izrael je jedino dozvolio TIPH-u da djeluju kao posmatrači, ostavljajući Palestince u Hebronu na milost naseljenika i vojnika dodijeljenih da ih štite.
Kao odgovor na međunarodne kritike, izraelska vlada je oformila Shamgar komisiju (komisiju koja je trebala da istraži ovaj slučaj) koja je pronašla da je Goldstein djelovao sam, oslobađajući Izrael svake odgovornosti. U izvještaju također stoji slijedeće: kad su izraelski graničari bili pitani o njihovom nedjelovanju u ovom masakru, odgovorili su da nikad ne bi pucali na Jevreja, čak i kada ovaj ubija nenaoružane Arape. Također je zabranjena Kach stranka i njeni ogranci.
Umjesto da se iskoristi situacija i da se evakuira relativno mali broj naseljenika iz Hebrona, čime bi se smanjila napetost i pokazala dobra volja, Rabinova vlada je privremeno razoružala nekoliko najekstremnijih naseljenika prije nego što ih je nagradila, uključujući povećanje njihovog pristupa džamiji. U isto vrijeme, Izrael je nametnuo palestinskom stanovništvu Hebrona teška ograničenja kretanja i druge mjere:
- Neprekidni policijski sat palestinskom stanovništvu
- Izrael je prisilno podijelio Ibrahimi džamiju stvarajući zasebne molitvene prostore za Jevreje s posebnim ulazom. Pored toga, džamija će biti otvorena isključivo za Jevreje deset dana godišnje, te deset dana godišnje samo za muslimane.
Palestinski trgovci u Šuhada ulici u centru Hebronan su prisiljeni da zatvore svoje radnje, izraelska vojska je zavarila ulazna vrata pod izgovorom zaštite naseljenika koji žive u ovoj komercijalnoj arteriji grada. Balkoni palestinskih kuća u ulici Šuhadi okruženi su žičanom ogradom, jer se jedino tako Palestinci mogu zaštititi od maltretiranja naseljenika.- Palestincima je prvo nametnuto ograničenje vožnje velikim dijelom ulice Šuhada, a kasnije i samog hodanja ulicom, što je dovelo da se ulica nazove ‘Ulicom aparthejda’. Vlada SAD-a je potrošila milione dolara preko USAID-a renovirajući ovu ulicu prije njene segregacije.
- U gradu je postavljen veliki broj vojnih kontrolnih punktova i prepreka ograničavajući Palestincima kretanje po gradu, uključujući da i djeca moraju proći kontrolne punktove na putu do škole.
- U nekoliko ulica u centru Hebrona zabranjena je vožnja automobila Palestincima, a u nekoliko važi zabrana kretanja pješaka Palestinaca
- Izraelska vojska je zatvorila 512 palestinskih radnji u područjima ograničenja, a najmanje 1100 drugih je zatvoreno zbog ograničenog pristupa mušterija i dobavljača
- Više od 1000 palestinskih kuća koje su se nalazile u područjima ograničenja je napušteno, prema istraživanju B’Tselema i Asocijacije za građanska prava u Izraelu
- Hebron je podijeljen na dva dijela. H1 kontrolišu palestinske vlasti i u njemu živi 140.000 Palestinaca. H2 je pod kontrolom Izraela. Ovdje živi 30.000 Palestinaca, zajedno sa nešto više od 500 naseljenika
- Izraelske vlasti opravdavaju ograničenja nametnuta palestinskom stanovništvu zaštitom izraelskih naseljenika koji žive u gradu, kao i drugih izraelskih posjetitelja, te kako bi se omogućilo da naseljenici vode normalan život. Međutim, kao i kod svih ostalih izraelskih naselja, naselja u Hebronu su ilegalna prema međunarodnom humanitarnom pravu.
Tokom sahrane, Goldstein je proglašen herojom, jedan od govornika rabin Yaacov Rerrin, je kazao da čak jedan milion Arapa ‘nije vrijedno jednog jevrejskog nokta’, dok su prisutni uzvikivali “Svi smo mi Goldstein” i ‘Izbacite Arape iz Izraela”. Nakon masakra, rabin Dov Lior, koji je bio glavni rabin naselja Kiryat Araba i jedan od najutjecajnijih ličnosti u cionističkom pokretu, je nazvao Goldsteina ‘svetijim od svih žrtava Holokausta’. Lior, kao i svi drugi izraelski rabini, prima platu od izraelske vlade.
Simpatizeri zločinca Goldsteina su mu u Hebronu podigli spomenik sa slijedećim natpisom:
Ovdje leži sveti dr. Baruch Kapel Goldstein… Sin Izraela. Dao je svoju dušu za dobrobit naroda Izraela, Tore i Zemlje. Njegove ruke su nevine i njegovo srce je čisto…
Odlukom Knesseta, izraelska vojska je četiri godine kasnije srušila ovaj spomenik.
IslamBosna.ba