IslamBosna.ba- Pad Jerusalima izazvao je novi krstaški pohod. Sam pad grada na Zapadu je imao snažan odjek. Papa Orban III (1185-1187) je saznavši za pad Jerusalima od teškog bola umro. Njegov nasljednik je poslao izaslanstva brojnim evropskim kraljevima, tražeći od njih da postignu sporazum o nenapadanju koji bi trajao sedam godina, da se organiziraju i krenu u borbu protiv muslimana. Pozvao je kršćane Evrope, također, na “pobožnost, post i okretanje Bogu.” Također je uveo novi porez od 10% kojim bi se finansirao novi pohod protiv muslimana u Palestini.
Ibn Esir, u svom djelu Kamil fi-t-tarih, kaže: “Mnogi od njihovih monaha, viteza i poznatih ličnosti su obukli crninu i pokazali tugu i žal zbog toga što je Bejtu-l-Makdis izgubljen.”
U maju 1189. godine njemačka vojska pod vodstvom kralja Fridricha Barbarose je krenula kopnenim putem prema Svetoj zemlji, istim onim putem kojim je pošao Prvi krstaški pohod. Njemačka vojska je pošla prije francuske i engleske vojske. U toku puta, njemački kralj je stradao u Maloj Aziji što je imalo kobne posljedice po moral njemačke vojske i njene dalje aktivnosti.
Prvi odredi iskrcali su u oktobar 1190. godine. Ovaj pohod je kod arapskih historičara nazvan hamlatu el-muluk ili pohod kraljeva, jer su ga predvodila trojica evropskih kraljeva; kralj Engleske, Richard, Njemačke Friedrich i Francuske Philippe, ali je među njima ostao upamćen samo Richard Lavlje srce. Friedrich se na putu prema Svetoj zemlji utopio, Philippe se ubrzo, zbog nesuglasica s Richardom povukao. Najveći uspjeh ovog pohoda bilo je zauzimanje Akke.
Velike krstaške snage su zimu između 1190. i 1191. godine provele na Siciliji organizirajući unutarnji sistem na ovom ostrvu. Nakon toga su se morem uputili prema Palestini, gdje su se iskrcali u grad Sur, koji je bio tada pod vlašću krstaša. Iz Sura su se uputili prema gradu Akki, kao pojačanje kršćanskoj vojsci koja je već okupirala grad. Svo vrijeme opsade grada, Salahudin je slao pomoć koja je veoma teško dospijevala u unutrašnjost grada. Sve što bi došlo, došlo bi morskim putem i to tokom noći. Grad je pod dugom opsadom bio iscrpljen. Obruč se stezao i muslimani u gradu nisu imali rješenja osim se predati. U julu 1191. godine, nakon skoro dvije godine opsade, grad se predao Richardu. Nakon ulaska u grad, iako je prethodno sklopio ugovor sa upravom grada o mirnoj predaji koja bi muslimanima osigurala siguran izlazak iz grada Richard je prekršio zadanu riječ i zarobio 2.700 muslimanskih boraca. Kao otkup tražio je povratak krsta raspeća koji je zarobljen na Hittinu, oslobađanje 1.600 krstaških vitezova i isplatu 200.000 zlatnika. Pošto je otkup kasnio, Richard ih je u avgustu te godine sve pobio. Philip Hiti zaključuje: „Jasno je da je Ričard bio ravan Salahu po hrabrosti, ali ne i po karakteru. Pad Akre predstavlja najveću hrišćansku pobedu vela i najveći muslimanski poraz. „Sultan je tugovao kao majka za izgubljenim detetom“.[1]
Salahuddin Ejjubi, i pored pritiska svojih vitezova, ipak nije prekršio svoju riječ i nije ubio zarobljene kršćanske vojnike, iako je Ričard pobio sve do jednoga.
Nakon osvajanja Akke, krstaši su osvojili i nekoliko luka u blizini ovog grada.
Neki historičari pokušavaju marginalizirati vojne aktivnosti i vjerski faktor u ovom pohodu kojem se suprotstavio Salahudin u odnosu na dva prva. To potvrđuju time da su predvodnici trećeg krstaškog rata gajili lične ambicije bez velikog vjerskog posticaja. Realnost govori drugačije. Rušilačka oprema i snažna vojska koji se sreću u ovom pohodu nisu se ranije sretali. Također, dva prethodna rata nisu bila lišena ličnih ambicija grofova koji su došli proširiti svoje posjede. Oni koji iznose ovakve tvrdnje izgleda nastoje umanjiti veličinu i hrabrost Salahudinovu. Mišljenje ove grupe najbolje je iskazao profesor Muhammed Ferid Ebu Hadid, nakon što je rezimirao njihove stavove:
„Sve ovo nam ukazuje da vođe trećeg krstaškog rata nisu srljali u borbu kao u prvom ratu. Već su sada imali određene ciljeve i namjere. Svako je gađao cilj koji je mogao dostići.“[2]
Da je profesor Ferid promotrio uzastopne događaje i snažne napade krstaške vojske o kojima je sam govorio, shvatio bi da je ovaj treći krstaški rat bio najpohlepniji. Jer je on, zapravo, posljedica oslobađanja El-Kudsa što je snažno potreslo Crkvu. Naravno, sudbina Akke nije nimalo bila sretna, ali rat je nadmetanje. Jedan dan je uz tebe, a drugi protiv tebe, kao što kaže poslovica.
Treći krstaški rat završen je primirjem 2. septembra 1192. godine između Salahudina i Richarda, a historija bilježi divne primjere viteštva oba kralja koji su se, pored susreta na bojnom polju susretali i u mirnodobskim okolnostima, pa i razmjenjivali poklone.
Osnovne tačke ugovora bile su:
– krstaši će zadržati prioblaski pojas od Sura na sjeveru do Jafe na jugu;
– Askelan će ostati u rukama muslimana;
– krstaši i muslimani će podijeliti Ledd i Remlu;
– Kršćani će imati pravo slobodno obilaziti Bejtu-l-Makdis;
– i kršćani i muslimani mogu boraviti na teritoriji jedni drugih;
– ugovor se potpisuje na period od tri godine i tri mjeseca.
Nakon potpisivanja ugovora, velika grupa krstaša je došla u Bejtu-l-Makdis gdje su obišli ovaj Sveti grad, dok su muslimani išli u Jafu gdje se razvila jaka trgovina sa kršćanima.
IslamBosna.ba
Povezano:
Upoznajmo Salahudina el-Ejubijja I- dio
Upoznajmo Salahudina el-Ejubijja II- dio
Salahudinovo rođenje i mladost
[1] F. Hiti, Tvorci arapske istorije, Utopija, Beograd, 2004. Str. 146.
[2] Salahudin Ejubi, Muhammed Ferid Ebu Hadidi, str. 170.