Do 2050. godine će se prepoloviti broj stanovnika u BiH!

Centar za napredne studije (CNS) u saradnji sa Centrom za civilizaciju Balkana iz Turske (BALMED) i Nahlom je organizirao u Sarajevu u Centru za edukaciju i istraživanje „Nahla“ forum na temu “Demografska budućnost Bosne i Hercegovine”.

O ovoj temi govorili su prof. dr. Jusuf Žiga, doc. dr. Alma Pobrić i mr. Mirza Emirhafizović sa Univerziteta u Sarajevu.

Uvodničari su svojim dugogodišnjem iskustvom i istraživanjima na polju demografije ukazali na uzroke, sadašnje dramatično stanje i kobne posljedice za državu i građane BiH. Povod ovog foruma je izvještaj Ujedinjenih Nacija o svjetskoj populaciji i strategija Kantona Sarajevo o stanovništvu, tako da su obuhvaćene demografske promjene u svijetu, Evropi i u Bosni i Hercegovini.

Docentica Alma Pobrić, koja predaje na Odsjeku za geografiju na Prirodno-matematičkom fakultetu Univerziteta u Sarajevu objasnila je značajne svjetske demografske tranzicije, odnos mortaliteta i nataliteta i problematiku pada fertilnosti. Pri tome je auditorij upoznala sa statističkim podacima, kao na primjer da je broj djece po fertilnoj ženi u BiH pao na 1,3 što ukazuje da se stanovništvo u BiH dramatično smanjuje. Trenutačno stanje u BiH je slično kao u svim razvijenim državama, a to je da je drastično smanjena stopa nataliteta i fertilnosti, te povećan mortalitet i time povećan udio starosnih kategorija u ukupnoj populaciji. Međutim razvijene države kao na primjer u zapadnoj Evropi rješavaju ove probleme pomoću imigracije, jer sa imigrantima nadopunjavaju manjak novorođenčadi i naraštaja.

U nastavku je mr. Mirza Emirhafizović, viši asistent na Odsjeku za Sociologiju Fakulteta političkih nauka Univerziteta u Sarajevu, nadovezao se na prethodno predavanje i, također, pomoću činjeničnih podataka ustanovio da se BiH već duži period suočava sa negativnim prirodnim priraštajem i da će BiH imati vrlo lošu poziciju u odnosu na druge zemlje koje su u sličnoj situaciji. Profesor Jusuf Žiga, također sa Odsjeka za sociologiju Fakulteta političkih nauka Univerziteta u Sarajevu, je kao uzroke današnje demografske situacije naveo masovna iseljavanja i ubistva u toku agresije nad BiH 1992-1995, izostanak održivog povratka prognanih lica, te nezainteresiranost domaćih vlasti prema raseljenim licima u inostranstvu i u BiH, i naglo pražnjenje ruralnih područja u urbane centre koji ne mogu da obezbijede odgovarajuće egzistencijalne preduvjete kao što su stan, zaposlenje, socijalna i zdravstvena zaštitu. Profesor Žiga je naveo da Ujedinjene Nacije predviđaju da će se broj stanovnika u BiH na današnju procijenjenu cifru od ca. 3,8 miliona do 2050. godine prepoloviti.

S toga profesor Žiga urgira za hitnu pronatalitetnu politiku koja konkretno zahtijeva sljedeće mjere:

1. Revitalizirati temeljne funkcije porodice,

2. Zaustaviti pražnjenje ruralnih područja i nagomilavanje stanovništva u urbanim centrima i

3. Insistirati na održivom povratku u ranija mjesta življenja.

Pristup pronatalitetne strategije zahtjeva da se aktiviraju bitni činitelji na čelu sa Vijećem ministara koje bi trebalo obezbijediti socijalnu sigurnost fertilno sposobnih bračnih parova, ekonomski zaštiti trudnice, uvesti kvalitetnu društvenu brigu za djecu i stimulirati rađanje trećeg i svakog narednog djeteta kroz finansijsku pomoć roditeljima. Profesor Žiga uz saglasnost ostalih uvodničara zaključio je svoje izlaganje sa izjavom da nema dragocjenijeg resursa od ljudskog.

(cns.ba) 

(akosba)