Centar za istraživanje i studije: RS prijeti jači udar krize nego 2009.

Ta nevladina organizacija u analizi objavljenoj u novom kvartalnom monitoru Udruženja ekonomista RS – SWOT ukazuje na sve izraženiju dužničku krizu u zemljama evrozone i SAD, ocjenjujući da će se to negativno odraziti i na ekonomiju RS koja zavisi od kretanja na ino-tržištu.

Ističu da je proteklih godina bila izražena korelacija između kretanja bruto domaćeg proizvoda (BDP) RS, evrozone i SAD, uz primjetno određeno kašnjenje našeg ekonomskog ciklusa u odnosu na najveće svjetske privrede. Tako je BDP RS u najgoroj 2009. godini pao za tri odsto, dok se u evrozoni spustio za 4,1 posto, a u SAD za 2,7 posto.

Kao kanale kojima se kriza prenosi na RS, u Centru GEA navode pad inostrane potražnje za domaćim izvozom, pad stranih direktnih investicija, smanjenje doznaka iz inostranstva, negativan uticaj na očekivanja domaćih investitora i potrošača, te zaoštravanje kreditne politike banaka.

“U slučaju ulaska globalne ekonomije u drugi recesioni period, RS može očekivati prenos negativnih efekata na domaće tržište po receptu iz prethodnog puta. Međutim, ono što zabrinjava je znatno lošije stanje domaće ekonomije u odnosu na kraj 2008, što povećava opasnost od još drastičnije eskalacije ekonomskih gubitaka u vidu stečajeva, pada zaposlenosti i problema u finansijskom sektoru”, ističu ekonomisti GEA.

Ova analiza umiruje optimističke tonove koje su zvaničnici RS iznijeli nakon prošle sjednice Vlade RS, navodeći da se kraj 2009, minula godina i trendovi iz ove godine mogu okarakterisati kao izlazak privrede RS iz recesije.

Aleksandar Džombić, premijer RS, istakao je da je RS lani izašla iz negativnog trenda privredne aktivnosti, precizirajući da je ostvaren rast BDP-a od 0,8 posto, pišue Nezavisne novine.

“U prvom kvartalu 2011. godine realna stopa rasta BDP u RS iznosi 1,6 posto, a nastavljen je i rast industrijske proizvodnje od oko 3,6 posto”, naglasio je Džombić.

U Centru GEA napominju da je ekonomski rast RS i dalje usporen i suočen sa brojnim ograničenjima, jer je podložan promjenama u okruženju, nastavku slabljenja konkurentnosti i eventualnim eskalacijama političkih i socijalnih odnosa u BiH.

Domaćoj ekonomiji je, smatraju, neophodan novi model rasta koji je proinvesticiono i izvozno orijentisan, te snažno podržan kroz ubrzavanje ključnih strukturalnih reformi i procesa evropskih integracija.

“Međutim, iako je u dosadašnjem periodu izvoz predstavljao ključnu polugu domaćeg ekonomskog oporavka i rasta, postoji opravdana bojazan da će njegova nepovoljna sektorska struktura i niska konkurentnost ekonomije u cjelini, ograničiti prenos pozitivnih efekata oporavka globalne potražnje na ukupni rast”, upozoravaju u Centru za istraživanja i studije GEA.

(24sata.info)