Reagirajući na podatke o genetskom porijeklu Hrvata, koje je u javnost iznio dr. Dragan Primorac, profesor Hasan Hadžijahić je demantirao tezu hrvatskih znanstvenika da su geni starih Ilira najrasprostranjeniji kod današnjih stanovnika Hrvatske.
“Prema podacima Igenea, jedne od vodićih svjetskih kuća u oblasti genetičkih istraživanja DNK korijena ljudske vrste, I2A haplogroupa (koja je direktno povezuje sa Ilirima) najrasprostranjenija je u Bosni i Hercegovini (40%), pa potom u Hrvatskoj (oko 34%), za razliku od Srbije (22%) i Slovenije (20%). Neke druge genetske studije potvrđuju jos veću prisutnost I2A halpogroupe u BiH, čak od 50 posto do 70 posto, no one se ne uzimaju za meritorne podatke.
Slijedeći navedene podatke, evidentno je da stanovnici današnje BiH imaju najviše ilirskih gena, te da za njima slijede Hrvati, dok kod Srba preovlađuju slovenski i keltski geni, a kod Slovenaca germanski.
Naučnici ovakav poredak stvari tumače geografskim podnebljem, odnosno brdsko-planinskim okruženjem koje je najvećim dijelom onemogućilo miješanje starosjedilaca sa novim narodima, pa se tako na prostoru BiH najviše i zadržalo starih Balkanaca – Ilira. Također, pojedini znanstvanici zastupaju tezu i da se razlog zašto Hrvati imaju toliko “ilirskih gena” krije u ogromnom broju katoličkih Bošnjana koji su se tokom stotina godina preseljavali u Hrvatsku. Stoga je danas genetska grupa mnogih stanovnika Bosne i Hercegovine jednaka onoj koju imaju žitelji Dalmacije, Like i drugih krševitih hrvatskih krajeva.
Za razliku od BiH i Hrvatske, stanovništvo Srbije (sa Crnom Gorom) ima najviše slovenskih (30%) i keltskih (14%) gena, a granična blizina teritorija omogućila je da se ‘keltski tip’ proširi i na ovdašnje prostore. Razlog zašto u BiH danas ima pripadnika keltske halpogroupe (15%) je naseljavanje vlaških plemena u vrijeme osmanske vladavine, i to najviše u dijelovima sjeverne, sjeverozapadne i srednje Bosne.
Dakle, pogledajmo kako stvari stoje:
U Bosni i Hercegovini, po istraživanjima Igenea, imamo 40% stanoviništva koje je ilirskog porijekla, dok čak 20% stanovništva ima tovtovski gen, tačnije gen jednog od starih germanskih plemena, što potvrđuje teoriju o BiH kao jednoj od starijih civilizacija u Evropi. Tek 15% bh. stanovništva ima slavenske gene, hunskih gena ima oko 6 posto, a tračanskih 4 posto. Ovi podaci pokazuju da se u BiH dogodio jedinstveni fenomen u kojem su evropski starosjedioci masovno prihvatili islam.
U Hrvatskoj je, prema podacima istog izvora, prisutno oko 34 posto ilirskih gena, 20 posto slavenskih, keltskih oko 18 posto, tevtonskih ima oko 12 posto, dok ostatak čine feničanski (8 posto) i starogrčki geni.
U Srbiji i Crnoj Gori, pak, ima najviše slavenskog gena (oko 30 posto), te i ne čudi što je upravo na ovim prostorima zaživjela ideja o južnoslavenskom duhovnom identitetu. U Srbiji je prilično brojan i tevtonski gen (18 posto), keltski (14 posto) i feničanski (9 posto), a čak 2 posto stanovništva ima u sebi vikingškog gena. Ipak, bilo bi zanimljivo usporediti odvojeno podatke za Srbiju i Crnu Goru, jer bi se tada, tvrde, naučnici, uočile velike antropološke razlike u porijeklu tamošnjeg stanovništva. Naime, prema dostupnim podacima najveći dio stanovništva u Crnoj Gori ima ilirski, feničanski i tračanski gen, dok je u Srbiji najveći procenat onih koji imaju gene slavenskih plemena. Podaci za BiH i Albaniju imali bi dosta sličnosti sa genetskim porijeklom stanovnika Crne Gore.
Kod Slovenaca je prisutno najviše germansko-tevtonskih gena (35 posto), potom slavenskog i ilirskog podjednako (20 posto). Ostatak čine geni ostalih naroda, među kojima današnji Slovenci imaju i 3 posto gena vandalskih plemena.
U Makednoniji je najizrazitiji staromakedonski gen (30 posto), potom sljedi tevtonski sa 20 posto, helenski (grčki) za 15 posto,, koliko ima i slavenskog.
Različite DNK analize koje se rade posljednjih godina otkrivaju još jedan zanimljiv detalj. Naime, stanovništvo Bosne i Hercegovine, zajedno sa Crnom Gorom, ima najmanji broj genetskih grupa, između 6 i 8, dok je u Hrvatskoj prisutno 12 takvih grupa, a u Srbiji 14. Objašnjenje: seobe naroda i osvajanja teritorija su se u stara vremena vršila dolinama velikih rijeka, dok su se planinski krajevi zaobilazili. Zato su BiH i Crna Gora jednim dijelom ostale pošteđene miješanja sa drugim plemenima i narodima, a što nije slučaj sa susjedom Hrvatskom i Srbijom.
Također, podaci američke istraživačke organizacije pokazuju da je jedan od rijetkih gena koji je čistoevropski – Hg 1 (muški gen) najviše zastupljen u skandinavskim zemlja (Švedska i Norveška 40 posto, Danska 38 posto), dok je kod današnjih Bosanaca i Hercegovaca zastupljen sa čak 42 posto. Postotak ovog gena na područijima drugih evropskih zemalja je znatno manji.
Također, marker gena 1b, koji je smatra najstarijim čistim evropskim genom, pokazuje da je u Bosni i Hercegovini imao jednu od najvećih procentualnih zastupljenosti u Evropi”, naglasio je u svom reagiranju profesor Hadžijahić.
(dnevniavazba)
