Izraelski “tajni rat”

Dok su neke od svojih akcija javno slavili u Izraelu, ova organizacija je bila predmet kritika zbog čestog narušavanja integriteta drugih država i zbog kršenja međunarodnog prava.

Mosad je formiran 1951. godine od tadašnjeg izraelskog premijera Bena Goriona, koji je smatrao da će Mosad biti “prva linija izraelske odbrane” u vremenu, kako je rekao, “kada neprijatelj opsjeda Izrael.”

Ova organizacija je jedna od tri obavještajne izraelske organizacije (Shin Bet – unutarnja sigurnost i vojna obavještajna služba su druge dvije) i njen direktor odgovara direktno premijeru Izraela.

Kršenje suvereniteta

Mosad je svoj ugled među svjetskim obavještajnim službama izgradio ne samo sumnjivim ubistvima, već i uspješnim akcijama spašavanja kao što je spašavanje 100 talaca na aerodromu Entebbe u Ugandi 1976.

Prvu uspješnu akciju Mosad je izveo 1960-te kada su njegovi agenti locirali ratnog zločinca Adolf Eichmann u Argentini, potom ga oteli, odveli u Izrael, gdje mu je suđeno i gdje je osuđen na smrt.

Dok je za ovu akciju Ben Gorion dobio ovacije u izraelskoj skupštini Knessetu, Argentina se požalila organizaciji UN-a za narušavanje njenog integriteta.

Nakon toga Vijeće sigurnosti UN-a donosi rezoluciju prema kojoj bi svaka naredna slična akcija predstavljala ugrožavanje međunarodnog mira i sigurnosti.

No, rezolucija UN-a nije zaustavila agente Mosada da ponavljaju ovakve akcije na tlu stranih država.

Operacija “Božiji gnjev”

1970-tih Mosad izvršava brojna ubistva članova grupe “Crni septembar”, koja je odgovorna za ubijanje 11 izraelskih olimpijaca u Minhenu 1972. godine.

Operacija “Božiji gnjev”, koja je za cilj imala likvidirati odgovorne za napad na izraelske olimpijce, počela je ubistvom Wael Zwaiter, palestinskog prevodioca koji je živio u Rimu, a kojeg su Mosad-ovci smatrali za komadanta grupe “Crni septembar”.

Iako su kolege Wael Zwaitera odgovorno tvrdile da je on bio intelektualac bez ikakve povezanosti sa grupom “Crni septembar”, Mosad je njegovo ubistvo izvršio u Rimu, kada se on vraćao kući sa posla u oktobru 1972.

Već u decembru 1972. godine Mahmoud Hamshari, za koga je Izrael tvrdio da je šef grupe “Crni septembar”, biva ubijen u svom stanu i to bombom koja je bila ugrađena u njegov stan u telefon.

Samo godinu dana kasnije na meti Mosada se našao Ahmed Bouchiki, porijeklom Marokanac koji je radio kao konobar u norveškom Lilehameru, zbog njegove navodne veze sa Ali Hassan Salamehom, jednim od vođa “Crnog septembra.” On je ubijen 21. jula 1973. godine ispred kina kada je izlazio zajedno sa svojom trudnom ženom.

Zbog ove posljednje akcije 6 agenata Mosada je uhapšeno kada je pokušalo napustiti Norvešku, i osuđeno je na zatvorske kazne.

I Ali Hassan Salameh je ubijen auto-bombom u Bejrutu januara 1979. godine, a u eksploziji je ubijeno i 8 civila.

Palestinci su tvrdili da mnogi od ubijenih u akciji “Božiji gnjev” nisu imali nikakve veze sa grupom “Crni septembar”, i da su čak zagovarali dijalog sa Izraelom.

Dvoličnost

No, agenti Mosada se nisu osvrćali ninašta i nastavili su sa ubistvima. Sljedeći na listi bio je Abu Džihad, vojni lider PLO-a, a ubijen je u Tunisu 1988. Vođa Islamskog džihada Fathi Shaqaqi ubijen je na Malti 1995. godine.

Mosad je zbog svoje dvolične politike često zano i negirati da su ljudi koji su počinili ubistvo agenti Mosada.

Gerald Bull, kanadski znanstvenik koji je razvio “Super Gun” za Irak, ubijen je u Briselu marta 1990. godine, a za njegovo ubistvo je optužen Mosad.

1996-te Yahya Ayyash, Hamas-ov inžinjer za bombe, poznat kao “Inženjer”, poginuo je u Pojasu Gaze od eksploziva u telefonu kojeg su postavili agenti Mosada.

U septembru 2004. godine Sirija optužuje Mosad za ubistvo Izz El-Deen Sheikh Khalila, jednog od članova Hamasa, koji je ubijen u Damasku auto-bombom.

Promašaji

No, Mosadovi agenti nisu baš uvijek bili uspješni u svojim misijama. Znalo bi se da agenti Mosada naprave katastrofalne greške koje bi kasnije koštale Mosad.

Godine 1954. otkriveni su agenti Mosada koji su u Egiptu planirali bombaške napade na kina, noćne klubove, američke kompanije i druga mjesta gdje je kretanje stranaca bilo frekventno, a sve sa ciljem da potkopaju vladu egipatskog predsjednika Gamal Abdel Nassera, te da postaknu povlačenje britanskih vojnika sa Sinaja.

Egipćani su uspjeli ući u trag ovim agentima i uhapsiti ih, što je dovelo do smjene ministra odbrane Izraela Pinhas Lavona, a ova propala akcija Mosada u svijetu je postala poznata po imenu “Afera Lavon”.

Dana 24. septembra 1997. dva agenta Mosada uspjevaju ući u Jordan sa falsifikovanim kanadskim pasošima, i po naređenju Benjamina Natanjahua da pokušaju ubiti Khaled Meshaal, političkog vođu Hamasa.

Khaled Meshaal danas živi i radi u Damasku

Oni su uhvaćeni nakon što su uspjeli ubrizgati otrov u uho Meshaala, a jordanski kralj Hussein je tražio od Izraela da podhitno pošalju protiv-otrov.
Nakon intervencije SAD-a, Netanjahu se izvinuo jordanskom kralju, poslao protiv-otrov, pustio Ahmeda Jasina, duhovnog lidera Hamasa iz zatvora u zamjenu za dvojicu uhapšenih agenata Mosada.

Ovaj pokušaj je bio jedan od najvećih Mosadovih neuspjeha, jer je Kanada zategla odnos sa Izraelom nakon saznanja da su njeni pasoši falsifikovani, SAD su bile nezadovoljne napredovanjem njihovog mirovnog sporazuma, a Izrael je morao priznati da je htio pokušati lidera Hamasa.

U intervjuu sa televizijom Al Jazeera iz 2008., lider Mosada iz 1997. ipak je branio svoju odluku o pokušaju ubistva vođe Hamasa. 

Khaled Meshaal je i danas jedan od vođa Hamasa, a trenutno djeluje iz Damaska.

Sličan neuspjeh Mosada ponovio se i ovih dana, kada je u sobi jednog hotela u Dubaiu pronađen mrtav Mahmoud al-Mabhouh, jedan od šefova Hamasa, u januaru ove godine, a njegovo ubistvo se opet dovodi u vezu sa agentima Mosada.

Mosadovi agenti su u ovoj akciji koristili lažne putovnice nekolike evropskih zemalja što je uzrokovalo napete odnose Izraela sa Londonom, Parizom, Dablinom i Berlinom.

Prijevod i obrada Sandzak-x.com

Preuzeto sa katarske televizije Al Jazeera