Centralna banka BiH otkrila 100.000 krivotvorenih novčanica i kovanica KM

Kad je riječ o evrima, evidentirano je ukupno 185 komada falsifikata. Najzastupljeniji je apoen 100 eura (105 komada). Otkriveno je i 66 komada krivotvorina ostalih valuta.

Službenik za odnose s javnošću CB BiH Zijada Kovač kaže za “Novosti” da se oduzeti krivotvoreni novac pohranjuje u Odjeljenju trezora.
Lažni novac se uništava isključivo na osnovu naloga nadležnog suda. Ako građani posumnjaju da se kod njih nalazi krivotvorena novčanica, ili kovanica, mogu je predati policiji, uz podatke kad i gdje su je dobili ako to znaju – rekla je ona.
Ministarstva unutrašnjih poslova RS i FBiH i komercijalne banke dostavljaju sumnjive novčanice CB BiH, koja potom obavlja vještačenje i ekspertizu.
Prema policijskim podacima, kriminalci prave lažni novac sofisticiranom opremom, koji zna biti dobrog kvaliteta. Falsifikatori su veoma obrazovani i odlično poznaju štamparsku i grafičku delatnost, dok su rasturači veoma vješti u odabiranju mjesta, vremena i načina rasturanja lažnih novčanica.

Lažni novac se uglavnom rastura na pijacama, trafikama, prodavnicama, tržnim centrima, benzinskim pumpama, auto-pijacama, mehaničarskim i drugim radnjama…

Kriminalci često novčanicama od 50 KM ili 100 evra plaćaju jako male račune, kako bi dobili što više legalnog novca.
Stručnjaci građanima savjetuju da budu oprezni kad primaju novac, posebno u manjim apoenima i da vode računa o mjestima i osobama od kojih primaju novac.

Posebnu pažnju treba obratiti na novčanice u manjim apoenima, jer se one brzo distribuiraju i slabije kontrolišu prilikom stavljanja u promet. Sa problemom lažnog novca često se susreću bankarski službenici.
Međutim, predsjednik Udruženja banaka BiH Radovan Bajić objašnjava za “Novosti” da banke, ipak, imaju efikasne sisteme zaštite od lažnog novca.

Prema zvaničnim podacima, evidentiran je pad lažnog novca u zemlji. Banke imaju uređaje koje efikasno prepoznaju lažni novac, ali ipak imamo primjere gdje falsifikati izuzetnog kvaliteta ostaju neprimjećeni. Naravno, ni svi bankarski službenici nisu obučeni da prepoznaju lažni novac – rekao je Bajić.
Građani su po zakonu dužni da policiji prijave lažni novac. Zadržavanje lažnog novca i stavljanje u promet je krivično djelo zbog čega se izriče zatvorska kazna. Falsifikatori novca se kažnjavaju zatvorom od nekoliko godina.U Srpskoj, Federaciji BiH i regionu u posljednje dvije godine otkriveno je nekoliko štamparija lažnog novca.Najkvalitetnije krivotvorene novčanice se proizvode van zemlje, pa se preko dilerske mreže rasturaju u BiH.

Na tržište BiH do sada su uglavnom distribuirane novčanice koje su falsifikovane u većim ilegalnim štamparijama u Srbiji i Bugarskoj, kao i velikom broju manjih štamparija, odnosno improviziranih radionica u zemlji i okruženju.

Eksperti za novac kažu da svaka novčanica ima nekoliko elemenata koji služe kao zaštita od krivotvorenja, a koji se mogu provjeriti bez upotrebe bilo kakve dodatne opreme. Prije svega, papir za novčanice je specifičan i može se na dodir razlikovati od običnog papira. U novčanicu su ugrađena dva zaštitna elementa koji se mogu vidjeti ako se novčanica promatra prema izvoru svjetlosti – vodeni znak i zaštitna nit. Veći apoeni, 20, 50, 100 i 200 KM imaju reljefnu štampu koja se može osjetiti pod prstima, portret i slova na licu novčanice.

Milijarde falsifikata u Evropi

Broj zaplijenjenih falsifikovanih novčanica evra smanjen je za 13 odsto u prvoj polovini 2010. godine u poređenju sa drugom polovinom 2009. godine, što je prvo smanjenje poslije gotovo četiri godine, saopštila je Centralna evropska banka.U Evropi je zaplijenjeno ukupno 387.000 lažnih novčanica tokom prvih šest mjeseci ove godine. Procenjuje se da na evropskom tržištu ima lažnih novčanica u iznosu od nekoliko stotina miliona evra, a najčešće je falsifikovana novčanica od 100 eura.

večernje novosti