IslamBosna.ba– Veliki brojevi imaju nešto zavodljivo. Riječ bilion izgovaramo isto tako lahko kao milion, a razliku između bilijarde i trilijarde skoro pa ne primjećujemo. Zašto je to tako postoji dobar razlog.Naš decimalni sistem ima veliku prednost jer možemo napisati veoma velike brojeve sa relativno malo cifri. Tačnije rečeno, ciframa 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 i 9 možemo napisati svaki broj. Broj atoma u univerzumu, najveći prosti broj ili visinu bruto nacionalnog dohotka BiH: za sve ovo nam je dovoljno nasih 10 cifri. To nije baš očigledno. Kao primjer uzmimo Rimljane: Oni su isto koristili brojeve, ali nisu decimalni sistem ili neki drugi njemu sličan. Najveća brojčana oznaka im je bila M, što predstavlja 1.000. Kad su Rimljani htjeli napisati jedan milion morali su hiljadu M-ova napisati. A za jednu milijardu potrebno je milion M-ova. Drugim riječima, nijedna rimska banka ne bi mogla isplatiti jednu milijardu iz prostog razloga što se taj broj ne bi mogao napisati. To znači da današnja ekonomska kriza ne bi kod Rimljana, iz matematičkih razloga, bila moguća!
Za razliku od rimskog brojčanog sistema, kod nas je jednostavno doći do većih brojeva: Hiljada, milion, malijarda, bilion, bilijarda i tako dalje. Jednostavno dodamo tri nule. Tako se naprimjer bilion pise jednom jedinicom i dvanaest nula. Takve brojeve možemo bez problema napisati i principijelno nije puno teže prebaciti nekome na račun 100 milijardi eura od samo 100 eura. Kao što smo u međuvremenu već saznali: nevjerovatno opasna mogućnost! Inače, kod ovako velikih brojeva može se naravno i pretjerati.
Godine 1938. upitao je američki matematičar Edward Kasner svog devetogodišnjeg nećaka kako bi nazvao jedan ogromam broj, naime 10 na 100 (1 sa 100 nula). Dječak je izmislio riječ “googol”. Jedan googol napisan izgleda ovako: 10.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000. 00.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000. Jedan googol je puno veći nego broj atoma u univerzumu, koji iznosi „samo“ 10 na 78. Kesner je bio još maštovitiji i definirao “googolplex” kao broj 10 na googol. To je doista nezamislivo velik broj, ali jednostavan da se opiše: jedna jedinica sa googol (10 na 100) nula. Taj broj je nemoguće napisati jer ima više cifri nego što je atoma u univerzumu. Sličnost naziva sa pretraživačem “Google” nije slučajan. Sa ovim imenom se htjelo izraziti nastojanje da se obuhvati ogroman broj internet stranica. Dosljedno tome je i sjedište firme „Google“ dobilo naziv „Googleplex“.
IslamBosna.ba
