I geni naših nena su važni

Sada postoji novi dokaz koji podržava takozvanu “nena hipotezu” – da nene igrom prirode čine izvjesnu “investiciju” u svoje unuke i tako štite gene koje djele s potomcima.

Naučni tim genetičarke Lesli Knap s Univerziteta Kembridž smatra da, ako je hipoteza tačna, onda koliko će nena gena “investirati” u svoje unuke trebalo bi da zavisi od količine gena koji su im zajednički. Zato su naučnici okupljeni oko Lesli Knap otkrili način da to provjere.

Zbog načina na koji se X hromozomi prenose, bake djele podjednaku količinu DNK s kćerima i sinovima svojih kćerki ali i manju proporciju DNK sa sinovima svojih sinova nego s njihovim kćerkama.

Zato su naučnici zaključili da bake, najvjerovatnije, “investiraju” manje gena u mušku unučad nego u žensku što, s druge strane, možda ima sasvim razumljive efekte na životni vijek.

Naučni tim profesorice Knap istražio je historijske podatke iz sedam država, uključujući Englesku, Japan i Etiopiju – od 17. vijeka do danas. “Jednostavno smo željeli da testiramo da li su efekti imali neke veze s kulturom i načinom života” – izjavila je Knapova naučnom časopisu New Scientist.

Kad je riječ o djeci koja su živjela u istom selu, ali i u istoj kući ili stanu s nenama, istraživači su registrovali da li je nena bila po ocu ili po majci i u kom uzrastu su djeca umirala.

Istraživači su sasvim pouzdano otkrili da su u svih sedam zemalja, muškarci umirali ranije – ako su odgajani uz nene po ocu, a ne uz nene po majci.

To, međutim, nije važilo kad je riječ o djevojčicama. Pokazalo se da se nene mogu razlikovati u stepenu “investiranja” u unuke i kroz njihovo hranjenje, obezbjeđivanje potrebnih namirnica ali i kroz podučavanje – zaključila je profesorica Knap.

Geni koji se nalaze u X hromozomu čine samo osam posto naših gena – zbog toga i nisu jedini za čiju su zaštitu zainteresovane nene. Ipak, Knapova je ukazala da “X nosi gene za koje se zna da su odlučujući faktor u određivanju plodnosti i inteligencije, jer su izuzetno važni za buduću reproduktivnu uspješnost”.

Prije nego što unuci eventualno počnu da poprijeko gledaju na očevu majku, pa ih nerjetko i vrijeđaju, to ne znači da nene s manje ljubavi misle na njih. Jer, ne postoje dokazi da nene po ocu iskazuju posebnu naklonost i ljubav prema sinovljevim kćerkama – primijetila je profesorica Knap.

Profesorica sociologije na Univerzitetu Blumington u američkoj državi Indijani, istraživanje je nazvala “fascinantnim”. Ona je također naglasila da su geni X hromozoma samo “neki od mnogo faktora koji određuju bakino ponašanje prema unucima”.

Pritom, uvjerena je ona, “kultura i okruženje, kao i geni pronađeni u drugim hromozomima, također igraju značajnu ulogu”.

FoNet